🦁 नरसिंह अवतार: भगवान विष्णूंचा चौथा अवतार

भगवान विष्णूंनी नरसिंह अवतार (अर्धा सिंह आणि अर्धा मानव) घेऊन अधर्मी राजा हिरण्यकशिपूचा वध करून भक्त प्रल्हादाचे रक्षण केले. हा अवतार धर्माचा विजय, भक्तीचे महत्त्व आणि परमेश्वर भक्तांच्या रक्षणासाठी कोणत्याही मर्यादा ओलांडतात याचा उत्तम आदर्श आहे.

---

🔹 नरसिंह अवताराची संपूर्ण कथा

1️⃣ हिरण्यकशिपूचा अहंकार आणि अत्याचार

🔱 हिरण्यकशिपू हा असुरांचा राजा होता. त्याने कठोर तपस्या करून ब्रह्मदेवाकडून वरदान मिळवले की –

• त्याला कोणताही मानव किंवा प्राणी ठार मारू शकणार नाही.
• तो ना दिवसा, ना रात्री मारला जाईल.
• तो ना घरात, ना बाहेर मरेल.
• त्याचा वध कोणत्याही अस्त्र-शस्त्राने होणार नाही.
• तो ना पृथ्वीवर, ना आकाशात मरेल.

📜 हे वरदान मिळाल्यावर तो अत्यंत अहंकारी झाला आणि त्याने स्वतःला देव समजू लागला.

📜 त्याने भगवान विष्णूची पूजा करणाऱ्या सर्वांना शिक्षा देण्यास सुरुवात केली.

2️⃣ भक्त प्रल्हादाची निस्सीम भक्ती

🧒 हिरण्यकशिपूचा मुलगा प्रल्हाद हा भगवान विष्णूचा निस्सीम भक्त होता.

🧒 त्याने अनेक वेळा वडिलांना विष्णूभक्तीचे महत्त्व सांगितले, पण हिरण्यकशिपूने त्याला स्वीकारले नाही.

🧒 त्याने प्रल्हादाला ठार मारण्याचे अनेक प्रयत्न केले, जसे की –

• गगनातून खाली टाकणे 🏔️
• विष दिले ☠️
• हत्तीने तुडवण्याचा प्रयत्न 🐘
• अग्नीत जाळण्याचा प्रयत्न (होलिका दहन) 🔥

📜 पण भगवान विष्णूंनी प्रत्येक वेळी प्रल्हादाचे रक्षण केले.

3️⃣ भगवान नरसिंहाचा प्राकट्य आणि हिरण्यकशिपूचा वध

🔱 शेवटी हिरण्यकशिपूने प्रल्हादाला विचारले –

• "तू ज्या विष्णूला देव मानतोस, तो कुठे आहे?"

🔱 प्रल्हादाने उत्तर दिले –

• "तो सर्वत्र आहे, अगदी या खांबातही!"

💥 हे ऐकून क्रोधित होऊन हिरण्यकशिपूने खांबावर वार केला.

💥 तेव्हा खांबातून भगवान विष्णू नरसिंह रूपात प्रकट झाले!

• अर्धे शरीर सिंहाचे आणि अर्धे मानवाचे होते. 🦁
• संध्याकाळची वेळ होती – म्हणजे तो ना दिवस होता, ना रात्र. 🌅
• हिरण्यकशिपूला उचलून घराच्या उंबरठ्यावर आणले – म्हणजे तो ना घरात होता, ना बाहेर. 🚪
• त्याला आपल्या तीव्र नखांनी ठार मारले – म्हणजे कोणतेही शस्त्र वापरले नाही. ⚔️❌
• त्याला आपल्या मांडीवर ठेऊन फाडले – म्हणजे तो ना जमिनीवर होता, ना आकाशात.

💀 अशा प्रकारे वरदानाचे सर्व नियम मोडत भगवान नरसिंहाने हिरण्यकशिपूचा वध केला आणि अधर्माचा नाश केला.

---

🔹 नरसिंह अवताराचे महत्त्व

• अधर्म आणि अहंकाराचा नाश – हिरण्यकशिपूच्या अहंकाराचा अंत करण्यात आला. ⚔️
• भक्ताचे रक्षण – भगवान विष्णूंनी भक्त प्रल्हादाला संकटातून वाचवले. 🙏
• धर्मस्थापना – नरसिंह अवताराने दाखवून दिले की धर्मावर संकट आले, तर परमेश्वर स्वतः अवतार घेतात.
• सर्वव्यापकता सिद्ध केली – परमेश्वर सर्वत्र असतात आणि कुठल्याही रूपात येऊ शकतात.

---

🔹 धार्मिक संदर्भ आणि मंत्र

📖 पुराणांतील उल्लेख – नरसिंह अवताराचा उल्लेख श्रीमद्भागवत पुराण, विष्णु पुराण आणि महाभारतात आहे.

🕉️ नरसिंह मंत्र –
"ॐ उग्रं वीरं महाविष्णुं ज्वलंतं सर्वतोमुखम्।
नरसिंहं भीषणं भद्रं मृत्युं मृत्युं नमाम्यहम्।।"

---

🔹 नरसिंह अवताराचा संदेश

• परमेश्वर भक्तांचे रक्षण हमखास करतात.
• अहंकार, अन्याय आणि अधर्माचा शेवटी नाश होतो.
• परमेश्वराची शक्ती अमर्याद आहे, ते कोणत्याही रूपात अवतार घेऊ शकतात.
• भक्ती, श्रद्धा आणि सत्य यांची ताकद प्रचंड आहे.

---

🏆 निष्कर्ष

नरसिंह अवतार हा भगवान विष्णूंचा चौथा अवतार असून, भक्तांच्या रक्षणासाठी आणि अधर्मी अहंकारी शक्तीचा नाश करण्यासाठी घेतलेला आहे.

या अवतारातून अहंकाराचा नाश, भक्तीची ताकद आणि सत्याचा विजय याचे प्रतीक दिसते.

🚩 "यदा यदा हि धर्मस्य ग्लानिर्भवति भारतः।
अभ्युत्थानमधर्मस्य तदात्मानं सृजाम्यहम्।।" 🚩

🙏 हरि ओम! 🙏

---

✨ लवकरच वामन अवतार आणि उर्वरित दशावतारांची माहिती मिळेल! 🚩

---

---