🕉️ श्री शिवशंभू बहुउद्देशीय संस्था 🔱

✅ पूर्ण नाव: छत्रपती शिवाजी शहाजी राजे भोसले
✅ जन्म: 19 फेब्रुवारी 1630, शिवनेरी किल्ला (महाराष्ट्र)
✅ वडील: शाहाजी राजे भोसले
✅ आई: Jijabai (जिजाऊ माता)
✅ पत्नी: सईबाई, सोयराबाई, पुतळाबाई, काशीबाई, सकवारबाई, लक्ष्मीबाई, सगुणाबाई, गुणवंतीबाई
✅ प्रमुख किल्ले: रायगड, सिंधुदुर्ग, पुरंदर, राजगड इतर
✅ धर्मनिष्ठा: हिंदवी स्वराज्याची स्थापना केली आणि धर्माचे रक्षण केले
✅ मृत्यू: 3 एप्रिल 1680, रायगड किल्ला

🚩 "गड गड गडाचा शिवराजा!" 🚩

छत्रपती शिवाजी महाराज

छत्रपती शिवाजी महाराज (इ.स. १६३०-१६८०) हे भारतातील एक महान योद्धा, राजा आणि स्वराज्याचे संस्थापक होते. त्यांनी हिंदू धर्माचे संरक्षण करण्यासाठी आणि मुघल आक्रमणांना रोखण्यासाठी आपले संपूर्ण जीवन समर्पित केले. त्यांचे जीवन धैर्य, शौर्य, कर्तव्यनिष्ठा आणि स्वातंत्र्यप्रेमाचे प्रतीक आहे.

1. प्रारंभिक जीवन आणि राज्याभिषेक

जन्म: शिवाजी महाराज यांचा जन्म इ.स. १९ फेब्रुवारी १६३० रोजी शिवनेरी किल्ल्यावर झाला. त्यांचे वडील शहाजी भोसले आणि आई जिजाऊ होत्या.
बालपण: शिवाजी महाराज यांचे बालपण पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर येथे गेले. त्यांनी आपल्या आई जिजाऊ यांच्याकडून धर्म, नीती आणि कर्तव्यनिष्ठेचे शिक्षण घेतले.
राज्याभिषेक: इ.स. १६७४ मध्ये शिवाजी महाराज यांचा राज्याभिषेक झाला. त्यांनी स्वराज्याची स्थापना केली.

2. गड-किल्ले आणि सैन्य संघटना

गड-किल्ले: शिवाजी महाराज यांनी अनेक गड-किल्ले बांधले आणि जिंकले. त्यांनी एकूण ३७० गड-किल्ले आपल्या ताब्यात घेतले. त्यापैकी काही प्रमुख गड-किल्ले खालीलप्रमाणे आहेत:
- रायगड: हा शिवाजी महाराज यांचा मुख्य किल्ला होता. त्यांनी याची बांधणी केली.
- सिंहगड: हा किल्ला शिवाजी महाराज यांनी मुघलांकडून जिंकला.
- प्रतापगड: हा किल्ला शिवाजी महाराज यांनी बांधला.
- तोरणा: हा किल्ला शिवाजी महाराज यांनी आदिलशाहीकडून जिंकला.
सैन्य संघटना: शिवाजी महाराज यांनी एक शिस्तबद्ध आणि संघटित सैन्य तयार केले. त्यांनी मावळे सैनिक आणि हत्ती-घोडेस्वार यांचा वापर करून युद्धनीती आखली.

3. स्वराज्याची स्थापना आणि सहकार्य

स्वराज्याची स्थापना: शिवाजी महाराज यांनी इ.स. १६७४ मध्ये स्वराज्याची स्थापना केली. त्यांनी मराठा साम्राज्याची पायाभरणी केली.
सहकार्य: शिवाजी महाराज यांना त्यांच्या स्वराज्य स्थापनेत अनेक लोकांचे सहकार्य मिळाले. त्यापैकी काही प्रमुख व्यक्ती खालीलप्रमाणे आहेत:
- जिजाऊ: शिवाजी महाराज यांच्या आई जिजाऊ यांनी त्यांना धर्म, नीती आणि कर्तव्यनिष्ठेचे शिक्षण दिले.
- दादाजी कोंडदेव: त्यांनी शिवाजी महाराज यांना राजकारण आणि युद्धनीती शिकवली.
- तानाजी मालुसरे: तानाजी मालुसरे यांनी सिंहगड किल्ला जिंकण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली.
- बाजी प्रभू देशपांडे: बाजी प्रभू यांनी पावनखिंडच्या लढाईत शिवाजी महाराज यांचे जीवन वाचवले.

4. हिंदू धर्मासाठी केलेले कार्य

धर्माचे संरक्षण: शिवाजी महाराज यांनी हिंदू धर्माचे संरक्षण करण्यासाठी मुघल आक्रमणांना रोखले. त्यांनी हिंदू संस्कृतीचे रक्षण केले.
मंदिरांचे संरक्षण: त्यांनी अनेक मंदिरे आणि धार्मिक स्थळे संरक्षित केली. त्यांनी हिंदू धर्माचे प्रचार आणि प्रसार केला.
धार्मिक सहिष्णुता: शिवाजी महाराज यांनी धार्मिक सहिष्णुतेचे धोरण अवलंबले. त्यांनी सर्व धर्मांच्या लोकांना आपल्या राज्यात समानतेने वागवले.

5. मृत्यू आणि वारसा

मृत्यू: शिवाजी महाराज यांचा मृत्यू इ.स. ३ एप्रिल १६८० रोजी झाला. त्यांच्या मृत्यूनंतर त्यांचा मुलगा संभाजी महाराज यांनी मराठा साम्राज्याचे नेतृत्व केले.
वारसा: शिवाजी महाराज यांचा वारसा आजही भारतीय इतिहासात जिवंत आहे. त्यांचे जीवन आणि कार्य हे धैर्य, शौर्य, कर्तव्यनिष्ठा आणि स्वातंत्र्यप्रेमाचे प्रतीक आहे.

शिवाजी महाराज यांचे महत्त्व

धर्माचे संरक्षण: शिवाजी महाराज यांनी हिंदू धर्माचे संरक्षण करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
स्वराज्याची स्थापना: त्यांनी स्वराज्याची स्थापना करून मराठा साम्राज्याची पायाभरणी केली.
सैन्य संघटना: शिवाजी महाराज यांनी एक शिस्तबद्ध आणि संघटित सैन्य तयार केले.

निष्कर्ष

छत्रपती शिवाजी महाराज हे भारतातील एक महान योद्धा, राजा आणि स्वराज्याचे संस्थापक होते. त्यांनी हिंदू धर्माचे संरक्षण करण्यासाठी आणि मुघल आक्रमणांना रोखण्यासाठी आपले संपूर्ण जीवन समर्पित केले. त्यांचे जीवन धैर्य, शौर्य, कर्तव्यनिष्ठा आणि स्वातंत्र्यप्रेमाचे प्रतीक आहे. शिवाजी महाराज यांची कथा आपल्याला धर्म, संस्कृती आणि स्वातंत्र्याचे महत्त्व शिकवते.